Nga truật còn được biết đến với tên gọi khác là ngải tím, tai nai, bồng truật, bồng nga, nghệ đen. Có tác dụng hành khí, thông huyết, tiêu tích, hoá thực. Dùng chữa ngực bụng đau, ăn uống không tiêu.
Thổ sản: Trung Quốc có nhiều ở Phúc Kiến, Quảng Đông, Quảng Tây, Hải Nam, Vân Nam. Việt Nam vùng Bắc Bộ cũng có.
Bộ phận dùng: Thân rễ (thường gọi là củ), vỏ vàng nâu trong sắc xám xanh, mùi thơm đặc biệt.
Tính vị - Quy kinh
Vị đắng, cay, tính ôn vào kinh can.
Sách Đại Minh chư gia bản thảo ghi: Nga truật chuyên chữa về khí huyết, khai vị, tiêu cơm, thông kinh nguyệt, tiêu huyết ứ, khỏi đau đớn vì bị đánh đòn và các chứng vì xấu máu làm cho thương tổn đều chữa khỏi cả.
Sách Phương dược nghi kỵ khảo ghi: Nga truật vị đắng cay và khí ôn phá được huyết ổ trong khí. Phàm khí huyết không điều hoà, phủ tạng ủng trệ cho nên tà khí ẩn náu ở trung tiêu mà sinh chứng: trưng, hà, huyễn tích. Dùng Nga truật để điều khí thông huyết thì tà không có chỗ dung thân nên khỏi bệnh.
Kiêng kỵ: Người hư nhược không tích trệ chớ dùng.
Liều dùng: Ngày dùng 3 - 6g.
1. Chữa chứng khí lạnh vào bụng làm cho đau xoắn ruột tưởng chết và lâu năm thỉnh thoảng lại đau bụng: Nga truật 8g trưng giấm, Mộc hương 40g tán nhỏ uống với giấm loãng mỗi lần 2g.
2. Chữa chứng khí để lên làm cho khó thở dùng nga truật 20g, rượu nửa chén sắc uống.
Bài viết trên vừa chia sẻ những thông tin chi tiết về cây nga truật, một vị thuốc quý từ thiên nhiên với nhiều công dụng và bài thuốc chữa bệnh hiệu quả. Hy vọng những kiến thức này sẽ góp phần nâng cao sức khỏe cho bạn và gia đình.
Nguồn: Sách Thuốc Bắc thường dùng - NXB Y học
Share: